Kategoria: Uncategorized

Kiedy małżeństwo się rozpada niemal od razu nasuwa się pytanie kto zawinił. Wydawałoby się, że kwestia zawinienia ma mniejsze znaczenie wobec samego faktu zakończenia związku, jednak nie w świetle polskiego prawa. Kiedy jeden z małżonków wniesie pozew o rozwód sąd ma obowiązek nie tylko zbadać czy między małżonkami doszło do zupełnego i trwałego rozkładu pożycia małżeńskiego, czy orzeczenie rozwodu nie stoi w sprzeczności z dobrem małoletnich dzieci, ale także kto ponosi winę za rozpad małżeństwa. Sąd może obarczyć winą wyłącznie jednego z małżonków lub uznać, że każdy z nich jest winny rozkładu pożycia.

Kiedy można uznać winę podczas sprawy o rozwód?

Jako inicjator postępowania wyszukasz sobie wzór pozwu, czy wniosku w internecie, wstawisz dane osobowe, uzupełnisz stan faktyczny, ewentualnie doczytasz o kwestiach merytorycznych sprawy. Jako pozwany czy uczestnik zostaniesz pouczony przez sąd o swoich prawach i obowiązkach w postępowaniu, a także o tym jakie będą konsekwencje twoich działań
i zaniechań. Każdy skończył szkołę podstawową, przeważająca większość społeczeństwa zdała egzamin maturalny, duża część ukończyła studia wyższe. Czy samodzielna reprezentacja przed sądem to naprawdę jakaś wielka filozofia?

Kiedy można uznać winę?

Przyczyn zawinienia związanych z rozpadem małżeństwa jest bardzo dużo. Każdorazowo sąd bada czy konkretne zachowanie jednego z małżonków, to znaczy działanie lub zaniechanie, (zarówno umyślne jak i nieumyślne), spowodowało naruszenie obowiązków małżeńskich i tym samym przyczyniło się do rozkładu pożycia bądź ten rozkład pogłębiło. Trzeba pamiętać, że pomiędzy naruszeniem obowiązków małżeńskich a rozkładem pożycia musi zaistnieć związek przyczynowy. Na przykład jeżeli jeden z małżonków dopuścił się zdrady, (naruszenie obowiązku wierności), ale już wcześniej nastąpił zupełny i trwały rozkład pożycia – zdrada nie będzie przyczyną uznania małżonka za winnego. W tej sytuacji sąd będzie badał, jaka była przyczyna wcześniejszego rozkładu pożycia i kto temu zawinił.

W swojej praktyce miałam sytuację kiedy jedna ze stron swoim działaniem doprowadziła do trwałego i zupełnego rozkładu pożycia małżeńskiego, po czym małżonek, który się wyprowadził po jakimś czasie związał się z osobą trzecią. Ostatecznie sąd uznał za wyłącznie winną rozpadu małżeństwa tę stronę, która swoim postępowaniem doprowadziła do wyprowadzki drugiej.

Jakie zachowanie może zostać uznane za zawinione i być uznane za przyczynę rozpadu związku małżeńskiego?

Niestety wciąż zdarzają się przypadki stosowania przemocy pomiędzy małżonkami, zarówno fizycznej jak i psychicznej, ekonomicznej czy seksualnej. Przemocowym zachowaniem będzie nie tylko agresja w postaci rękoczynów, ale także stosowanie gróźb, wyzwisk, poniżanie, wszczynanie awantur, czy uporczywe czynienie wyrzutów
w szczególności w niewłaściwej formie.

Kolejny powód mogą stanowić wszelkie uzależnienia, zaniedbywanie obowiązków rodzinnych na przykład wychowawczych wobec małoletnich dzieci, obowiązku wzajemnej pomocy także w sferze niematerialnej, zwłaszcza porzucenie między innymi w chorobie, nielojalność, czy celowe zatajenie choroby psychicznej przed drugim z małżonków. Odmowa podjęcia pracy bez usprawiedliwionego powodu równoznaczna z niedostarczaniem środków potrzebnych do utrzymania rodziny także pozwala przypisać winę, o ile drugi małżonek domaga się zmiany tego zachowania. Kwestie religijne również mogą wskazywać na zawinienie w sytuacji gdy zmiana wyznania jednego z małżonków powoduje zmianę tradycji rodzinnych mających negatywny wpływ na pożycie małżeńskie.

Sąd Najwyższy nie ma wątpliwości, że odmowa współżycia fizycznego przez jednego z małżonków w zależności od motywu może być powodem do orzeczenia rozwodu z winy małżonka, który nie chce utrzymywać więzi fizycznej. Wspomniana zdrada również jest przesłanką, która pozwala na przypisanie winy jeśli oczywiście stanowiła przyczynę rozbicia małżeństwa.

Czy rozwód zawsze musi być z winą?

Rozwiązując małżeństwo sąd jest obowiązany ustalić kto z małżonków ponosi winę za rozpad małżeństwa, niemniej jednak na wspólny wniosek obu stron sąd odstępuje od ustaleń w tym zakresie. W sytuacji gdy jeden z małżonków żąda, aby sąd orzekł
w wyroku, która ze stron jest winna, sąd jest obowiązany poczynić ustalenia w tej kwestii.

Czy winę łatwo udowodnić?

Niejednokrotnie udowodnienie winy w rozkładzie pożycia małżeńskiego bywa trudne
i czasochłonne. W sytuacji gdy wiemy, że zależy nam na ustaleniu winy małżonka, powinniśmy się przygotować do procesu rozwodowego przede wszystkim zabezpieczając i zbierając odpowiedni materiał dowodowy. Niewątpliwie konsultacja z adwokatem rodzinnym jest pomocna i pozwala uniknąć błędów nie tylko w przygotowaniu do postępowania przed sądem, ale także w trakcie jego przebiegu. Należy zaznaczyć że od kilku lat przepisy postępowania cywilnego są dość restrykcyjne w tym zakresie, zatem warto skorzystać z reprezentacji profesjonalnego pełnomocnika. Powyższe pozwoli uniknąć rozczarowania z powodu postanowienia oddalającego wniosek dowodowy.

Jakie są konsekwencje ustalenia winy?

Przede wszystkim ustalenie winy w rozkładzie pożycia dla wielu osób ma wymiar pewnego zadośćuczynienia, stanowi przejaw sprawiedliwości i może przynosić poczucie satysfakcji. Dla niektórych małżonków ustalenie przez sąd wyłącznej winy drugiego małżonka ma znaczenie ze względów religijnych poprzez przyznanie, że swoim postępowaniem uczynili wszystko, żeby utrzymać związek i nie przyczynili się w żaden sposób do jego rozpadu.

Przypisanie winy jednemu z małżonków lub obojgu z nich niesie za sobą prawne konsekwencje.

Jeśli jeden z małżonków został uznany za wyłącznie winnego rozkładu pożycia małżeńskiego, a sytuacja finansowa niewinnego małżonka uległa istotnemu pogorszeniu – małżonek, który nie przyczynił się do rozkładu małżeństwa może żądać alimentów od winnego małżonka. Alimenty służą wówczas zaspokojeniu usprawiedliwionych potrzeb osoby, która nie zawiniła, jednak z chwilą zawarcia przez nią nowego małżeństwa obowiązek ten wygasa.

Alimenty mogą zostać orzeczone także w sytuacji, gdy jeden z małżonków nie został uznany za wyłącznie winnego, czyli w sytuacji gdy Sąd uzna, że oboje małżonkowie przyczynili się do rozpadu związku albo Sąd nie orzekał o winie. Jeśli jeden z byłych małżonków popadł w niedostatek może żądać od drugiego alimentów odpowiadających jego usprawiedliwionym potrzebom adekwatnie do możliwości zarobkowych i majątkowych drugiego małżonka. W tym przypadku alimentów można domagać się w okresie 5 lat od uprawomocnienia się wyroku rozwodowego i przez ten czas alimenty należą się małżonkowi, który jest do tego uprawniony.

W wyjątkowej sytuacji na wniosek uprawnionej osoby sąd może przedłużyć wskazany pięcioletni okres. Do wyjątkowych okoliczności może zaliczać się na przykład długotrwałe pożycie małżeńskie, wypadek rozwiedzionego małżonka, nie związany z zatrudnieniem i nie zapewniający mu odszkodowania czy renty ubezpieczeniowej w wyniku czego staje się on na stałe niezdolny do pracy i zostaje pozbawiony środków do życia, niektóre choroby wywołujące silny rozstrój zdrowia, znaczne dysproporcje w statusie materialnym małżonków po rozwodzie.

Jeszcze niedawno tworząc wpis, zatrzymałabym się w tym miejscu, jednak Sąd Najwyższy zwrócił uwagę na sytuacje w których przypisanie winy w rozkładzie pożycia małżeńskiego również ma znaczenie.

Kwestia zawinienia w rozkładzie pożycia stron może mieć znaczenie w ustaleniu nierównych udziałów małżonków w majątku wspólnym. Najczęściej spotykanym ustrojem majątkowym małżeńskim jest ustawowa wspólność. Wskazany ustrój majątkowy pociąga za sobą domniemanie równych udziałów w majątku wspólnym, to jest do połowy, ale z ważnych powodów każdy z małżonków może żądać, żeby ustalenie udziałów nastąpiło z uwzględnieniem stopnia, w którym każdy z nich przyczynił się do powstania tego majątku.

Sąd Najwyższy stanął na stanowisku, że o ile przypisanie winy nie jest przesłanką, która „z automatu” uprawnia do ządania nierównych udziałów, to jednak w niektórych przypadkach może być uznana za ważny powód uzasadniający ustalenie, czy jeden z małżonków w nierówny sposób przyczynił się do powstania majątku wspólnego.

Czy warto?

Wydaje się, że na to pytanie każdy z rozwodzących się małżonków powinien odpowiedzieć sobie sam.

Moje wieloletnie doświadczenie wskazuje, że co prawda często ustalanie winy w rozkładzie pożycia przyczynia się do przedłużenia procesu, ale też równie często zgodne stanowisko stron co do odstąpienia od ustalania winy nie jest równoznaczne z szybkim zakończeniem sprawy. Nader często w takich sytuacjach konflikt ujawnia się w innych kwestiach, czyli kontaktach z małoletnimi dziećmi, przy ustaleniu zakresu władzy rodzicielskiej, ustaleniu miejsca pobytu małoletnich dzieci czy wysokości alimentów.

Żądanie ustalenia wyłącznej winy jednego z małżonków niemal zawsze powoduje wystąpienie z analogicznym żądaniem przez drugą stronę. Obiektywnie należy ocenić, że jest to słuszna taktyka, ponieważ w przeważającej liczbie przypadków winę za rozkład pożycia ponoszą obie strony. W tym miejscu należy zaznaczyć, że polski ustawodawca nie rozróżnia stopniowania winy, co oznacza, iż jeśli jeden z małżonków przyczynił się do rozkładu pożycia jedynie w niewielkim stopniu to jednak będzie wskazany jako małżonek wspólwinny rozpadowi małzeństwa. Nie ma znaczenia, że wina leżała na przykład w 90% po drugiej stronie, zatem jest o co walczyć w świetle możliwych konsekwenji finansowych.

Jeśli Twój współmałżonek żąda ustalenia winy za rozpad związku z pewnością warto zwrócić się o pomoc do kancelari adwokackiej w Szczecinie, co pozwoli na oszczędzenie stresu i zapewnienie komfortu w niełatwym okresie. Adwokat rodzinny może pośredniczyć w prowadzeniu negocjacji ze współmałżonkiem lub reprezentować Cię także podczas mediacji wyznaczonych przez sąd. To ostatnie ma szczególne znaczenie gdy strony posiadają małoletnie dzieci i zachodzi konieczność bieżącego decydowania w ich sprawach. Nawet w sytuacji poczynienia zgodnych ustaleń ze współmałżonkiem
w zakresie odstąpienia od orzekania o winie za rozkład pożycia warto mieć u swojego boku adwokata rodzinnego ze Szczecina, ponieważ druga ze stron może zmienić swoje stanowisko w sprawie w ostatnim momencie zaskakując Cię na sali sądowej.

Jeżeli czeka Cię rozwód życzę powodzenia i jak najkorzystniejszych ustaleń Sądu w zakresie przypisania winy za rozkład pożycia małżeńskiego.

Stało się. Dostałeś wezwanie w charakterze strony / uczestnika do wzięcia udziału
w sprawie rodzinnej. A może w drugą stronę, sytuacja dojrzała do tego, żebyś zwrócił się do sądu
z pozwem, wnioskiem, bo w końcu „coś trzeba zrobić”, uregulować, ostatecznie ustalić.

Rozwód, ustalenie kontaktów, egzekucja kontaktów, ustalenia w zakresie władzy rodzicielskiej, alimenty, zastąpienie zgody drugiego rodzica zezwoleniem sądu opiekuńczego, jakakolwiek sprawa rodzinna… Zanim wystąpisz w sądzie, musisz wiedzieć o tym o czym nikt nie mówi.

Samodzielna reprezentacja przed sądem. Co w tym trudnego?

Jako inicjator postępowania wyszukasz sobie wzór pozwu, czy wniosku w internecie, wstawisz dane osobowe, uzupełnisz stan faktyczny, ewentualnie doczytasz o kwestiach merytorycznych sprawy. Jako pozwany czy uczestnik zostaniesz pouczony przez sąd o swoich prawach i obowiązkach w postępowaniu, a także o tym jakie będą konsekwencje twoich działań
i zaniechań. Każdy skończył szkołę podstawową, przeważająca większość społeczeństwa zdała egzamin maturalny, duża część ukończyła studia wyższe. Czy samodzielna reprezentacja przed sądem to naprawdę jakaś wielka filozofia?

Przepisy. Czy to takie łatwe?

Na początek przepisy. Zacznijmy od uregulowań dotyczących merytorycznego aspektu sprawy. Niby proste, a jakieś ogólne. Nie ma minimalnych alimentów? Alimenty zależą od potrzeb uprawnionego i możliwości majątkowych zobowiązanego? Ale co to tak praktycznie oznacza? Dziecka nie utrzymuje się do 26 roku życia, tylko dopóki nie będzie w stanie utrzymać się samodzielnie? A jeśli studiuje i pracuje, to co wtedy? Może i jesteś nieco zdziwiony niektórymi kwestiami, ale w końcu od czego jest internet, nie trzeba czytać tekstów prawnych, ani tym bardziej orzecznictwa sądowego, klikniesz w merytoryczny prawniczy wpis i wszystko się dostatecznie rozjaśni. Merytorycznie sobie poradzisz, poza tym jesteś przekonany o swojej racji, więc będzie łatwiej.

Dalej, trzeba przebrnąć przez przepisy dotyczące procedury postępowania przed sądem. To są te dwie strony formatu A4, które dostałeś wraz z wezwaniem na rozprawę sądową. Określają rygory, jakim podlegają składane przez ciebie pisma, konsekwencje zaniechania ich złożenia, liczbę egzemplarzy, co w ogóle powinny zawierać, w jaki sposób odnosić się do treści zawartych
w pismach strony przeciwnej na przykład jak zaprzeczać przytoczonym okolicznościom. Tutaj robi się trudniej, ponieważ język jakim posługuje się ustawodawca jest często niezrozumiały, czasami wydaje się, że przepisy stoją w sprzeczności. Jednak załóżmy, że i tutaj sięgniesz do przydatnych blogów, może zapytasz na jakimś forum i pismo odniesie skutek prawny.

Rozprawa. Co może pójść nie tak?

Sąd.

Dotarłeś do etapu stricte sądowego – wyznaczono termin rozprawy, sąd najpewniej wezwał cię do stawiennictwa w charakterze odpowiadającym twojej roli procesowej. Wydaje się, że wystarczy się stawić i zwyczajnie wyłożyć w czym rzecz albo odeprzeć argumenty przeciwnika. Czy coś tutaj może pójść nie tak jak powinno?

Owszem bywa, że jesteśmy spokojnie wysłuchani, bywa nawet że z życzliwością, sąd wie dokładnie o czym mówimy i nie przekręca naszych imion i nazwisk, wie ile nasze dziecko ma lat
i dlaczego w ogóle znaleźliśmy się sądzie. Bywa, że sąd w osobie sędziego dopyta o konkretny szczegół z przedłożonych do akt dokumentów czy innych dowodów, po czym przeprowadzi dowody, spokojnie dosłucha zainteresowanych w sprawie i wyda rozstrzygnięcie.

Bywa także, o czym się nie mówi, dokładnie odwrotnie, czego doświadczyłam przez niemal 14 lat praktykowania prawa bezpośrednio na salach sądowych.

Osoby liczące na rzetelne rozstrzygnięcie życiowych spraw często wychodzą z sądu zdezorientowane nie do końca wiedząc co się w ogóle stało, niekiedy
z poczuciem głębokiego upokorzenia.

Niejednokrotnie osoby będące na sali sądowej mają wrażenie, że sąd nie zna sprawy, a przy tym nie pozwala stronom wypowiedzieć się co do jej meritum. Zdarzają się niemiłe uwagi ze strony sądu polegające na przykład na komentowaniu stylu życia, a nawet nieadekwatne do sytuacji strofowanie stron. Bywa, że niektórzy sędziowie nadużywają instytucji pouczenia
o prawdopodobnym wyniku sprawy okazując przy tym wyraźną przychylność jednej stronie, czy nieprzyjemnym tonem wskazują każdy błąd strony na przykład w sposobie formułowania przez nią tezy dowodowej czy pytań kierowanych do świadków.

Procedura

Będąc na sali sądowej możesz nie spodziewać się niektórych poczynań sądu, chociażby oddalenia twoich wniosków dowodowych. A nawet spodziewając się – ze stresu możesz przeoczyć konieczność złożenia zastrzeżenia do protokołu w trybie art. 162 kpc w związku z ww. decyzją sądu. Stojąc przed sądem bez większego doświadczenia możesz mieć problem z prawidłowym sformułowaniem tezy dowodowej do świadka, jeśli sąd uzna, że powinieneś to zrobić inaczej. Albo wskutek zmiany okoliczności nie zawrzeć dodatkowych kwestii.

Jak się zabezpieczyć?

Jak uniknąć stresu na sali sądowej? Najprostszym rozwiązaniem jest ustanowienie pełnomocnika, to jest prawnika rodzinnego w Szczecinie. Adwokat rodzinny stanowi tarczę dla stron i to od niego odbija się ewentualne niezadowolenie sędziego, które często miewa prozaiczne przyczyny znane każdej pracującej osobie. W razie potrzeby pełnomocnik ustnie przedstawi sądowi meritum sprawy włączając w to informację o każdym dowodzie na poparcie swoich słów. Adwokat rodzinny „wywalczy” głos nawet wówczas, gdy strona będąca sama nie miałaby śmiałości sprzeciwiać się sądowi, ponadto zrobi to w umiejętny sposób, żeby nie zrażać sądu do reprezentowanej osoby. Pełnomocnik sprzeciwi się namowom sądu do zawarcia ugody, której strona nie jest w stanie zaakceptować czy odmówi udziału w mediacji. Prawnik rodzinny zada odpowiednie pytania stronom i świadkom, sformułuje niezbędne wnioski dowodowe, zastrzeżenia do protokołu, odpowie też na wszelkie uwagi sądu.

Warto zaznaczyć, że prawnik rodzinny w Szczecinie już po wylosowaniu składu sędziowskiego wie czego może się spodziewać, jaki powinien być przebieg sprawy oraz przekaże konkretne wskazówki stronie co do zachowania na sali sądowej.

Możesz próbować występować przed sądem samodzielnie, ale nasza Kancelaria Adwokacka ma w tym długoletnie doświadczenie. Reprezentacji na sali sądowej nie sposób nauczyć się czysto teoretycznie…

Każda osoba może rozporządzić majątkiem na wypadek śmierci. Wskazane rozporządzenie to nic innego jak testament, jakkolwiek testament testamentowi nierówny. Ostatnia wola spadkodawcy może zostać przez niego po prostu spisana, (zawsze w całości własnoręcznie!) lub sporządzona w formie aktu notarialnego przez notariusza. Oczywiście istnieje więcej rodzajów testamentów, niemniej jednak wyżej wymienione formy są zdecydowanie najpowszechniejsze.

O tym czy ktoś pozostawił testament własnoręczny z reguły dowiadujemy się porządkując dokumenty po śmierci bliskiej osoby, niekiedy trafiamy na ten dokument przypadkiem. Z kolei chcąc uzyskać wiedzę dotyczącą istnienia testamentu notarialnego należy udać się do dowolnego notariusza i okazać akt zgonu spadkodawcy.

Kiedy testament jest nieważny?

O nieważności testamentu, niezależnie od jego rodzaju, decyduje kilka przesłanek, a każda z nich mieści w sobie niezliczoną liczbę życiowych sytuacji. Testament jest zawsze nieważny jeśli spadkodawca, sporządzając go pozostawał w stanie wyłączającym świadome albo swobodne powzięcie decyzji i wyrażenie woli. Powyższe oznacza, że ktoś na przykład cierpiał na chorobę, która uniemożliwiała mu właściwy osąd lub był w sytuacji, w której jego wola jako testatora była w jakiś sposób skrępowana.

Następną przesłanką dotyczącą nieważności testamentu jest działanie spadkodawcy pod wpływem błędu uzasadniającego przypuszczenie, że gdyby spadkodawca nie działał pod wpływem błędu, nie sporządziłby testamentu tej treści. Przykładem błędu może być mylne wyobrażenie spadkodawcy o tym, że osoba, którą uczynił spadkobiercą pomogła mu w chorobie albo wydziedziczenie kogoś o kim spadkodawca myślał, że zachodzą przesłanki do wydziedziczenia, i temu podobne. Ostatnią przesłanką pozostaje groźba, to znaczy, że testament jest nieważny, jeżeli spadkodawca sporządził go pod wpływem groźby.

Do kiedy i kto może wnosić o unieważnienie testamentu?

Testament można unieważnić przed upływem trzech lat od kiedy osoba, która ma w tym interes prawny dowiedziała się o przyczynie nieważności testamentu, ale nie dłużej niż dziesięć lat od otwarcia spadku. Osobą, która ma interes prawny w stwierdzeniu nieważności testamentu jest z reguły inny spadkobierca.

Jak unieważnić testament i jak bronić się przed unieważnieniem testamentu?

Prawo spadkowe przewiduje unieważnienie testamentu wyłącznie przed sądem. W praktyce osoba niezadowolona z powodu znajdującej się w dokumencie woli testatora powinna wyrazić swój wniosek o unieważnienie testamentu w postępowaniu o stwierdzenie nabycia spadku. Nie ma przy tym znaczenia, czy zainicjuje to postępowanie, czy też złoży wniosek po tym, jak postępowanie zostanie wszczęte przez innego spadkobiercę.

Osoba, która jest zainteresowana unieważnieniem testamentu w powyższym postępowaniu dąży do udowodnienia jednej z przesłanek będącej podstawą do anulowania ostatniej woli testatora. W zależności od przesłanki, która stanowi do tego podstawę należy złożyć wnioski dowodowe i przeprowadzić dowody w celu dowiedzenia przed sądem, że testament musi zostać unieważniony. W praktyce trudniej jest udowodnić nieważność testamentu notarialnego, ale nie jest to niemożliwe i wcale nierzadkie.

Spadkobiercy dziedziczącemu z mocy testamentu, tak zwanemu testamentowemu, zależy z kolei na tym, żeby przekonać sąd o tym, że nie zaistniały przesłanki poddające testament w wątpliwość. On również może, a nawet powinien, składać wnioski dowodowe powołujące dowody, które będą świadczyły o tym, że spadkodawca, spisując swoją wolę nie decydował pod wpływem błędu, groźby, był świadomy, i tak dalej.

Nasza Kancelaria Adwokacka w Szczecinie z powodzeniem reprezentuje klientów zarówno zainteresowanych unieważnieniem testamentu, jak i pragnących dowieść jego ważności. Należy pamiętać, że postępowania, w których kwestionowana jest ważność testamentu często są skomplikowane, wymagają opinii biegłych i przeprowadzania wielu dowodów z dokumentów, świadków oraz innych. Wobec powyższego warto skorzystać z pomocy profesjonalnego pełnomocnika mając na wględzie, że w skład spadku często wchodzą nieruchomości o znacznej wartości

Nieważny testament – Co w zamian?

Prawo spadkowe przewiduje, że w sytuacji stwierdzenia nieważności tego dokumentu spadkobiercy dziedziczą według ustawy. Może się jednak zdarzyć sytuacja, kiedy testator sporządził jeden testament, a następnie drugi, w którym zmienił swoją wolę, a spadkobiercy dowiodą przed sądem nieważności jednego z testamentów. W opisanym przypadku dziedziczenie odbywa się na mocy testamentu ważnego.

Ustalenie kontaktów rodzica z dzieckiem to już połowa sukcesu, ponieważ niejednokrotnie ten etap jest najbardziej czasochłonny i najtrudniejszy. Rodzice mogą ustalić kontakty z dzieckiem zarówno w formie notarialnej, przed sądem w formie ugody, (także przed mediatorem), lub przed sądem w wyniku postępowania kończącego się wydaniem postanowienia.
Chciałoby się rzec, że ustalenie, w jaki sposób rodzic powinien kontaktować się z dzieckiem to jedna sprawa, ale faktyczne przestrzeganie tych ustaleń to już inna kwestia.

Oczywistym jest, że oboje rodzice powinni swoim postępowaniem mieć na uwadze dobro dziecka, co wiąże się z odłożeniem wzajemnych animozji, jednak nie zawsze jest to takie proste. W sytuacji, gdy dziecko nie jest wydawane na kontakty drugi z rodziców może złożyć wniosek o zagrożenie nakazaniem oznaczonej sumy pieniężnej za każde naruszenie kontaktów. Należy jednak mieć na uwadze kiedy odmowa wydania dziecka jest uzasadniona, na przykład chorobą dziecka, a kiedy nie ma podstaw, ponieważ wynika z chęci dokuczenia byłemu partnerowi. Podobne prawo przysługuje rodzicowi, który pragnie, aby dziecko miało kontakt z drugim rodzicem, jednak ten rodzic nie przychodzi na spotkania bez istotnego powodu.

W postępowaniu nieprocesowym sąd sprawdza, czy brak realizacji każdego ze zgłoszonych kontaktów jest spowodowany uzasadnionymi przyczynami. Jeśli sąd uzna, że kontakty nie odbywały się bezpodstawnie i wyda postanowienie o zagrożeniu nakazaniem oznaczonej sumy pieniężnej, kolejne naruszenia będą skutkować możliwością wystąpienia przez rodzica o nakazanie zapłaty oznaczonej sumy pieniężnej.

Nakazanie do zapłaty oznaczonej sumy pieniężnej za naruszenie kontaktów

Dotychczas stan prawny wydawał się klarowny, to znaczy najważniejszym etapem w egzekucji kontaktów z dziećmi był pierwszy etap, czyli zagrożenie nakazaniem oznaczonej sumy pieniężnej za każde naruszenie kontaktów. Na tym etapie oboje rodzice musieli przekonać sąd do swoich racji i dowodzić złych intencji drugiej strony. Drugi etap czyli nakazanie zapłaty był już często formalnością dla rodzica, który występował z wnioskiem, podczas gdy nad drugim rodzicem widniało widmo finansowej reperkusji włącznie z egzekucją komorniczą w przypadku braku dobrowolnej zapłaty.

Skorzystanie z pomocy adwokata rodzinnego

Tymczasem Trybunał Konstytucyjny wydał orzeczenie, które zmieniło optykę sądów w przedmiocie egzekucji kontaktów z dziećmi, czyli postanowienie z dnia 22.06.2022 r. Obecnie sądy nie mogą z automatu wydawać nakazów zapłaty, lecz muszą zbadać czy do utrudniania lub niewykonania kontaktów doszło z powodu woli dziecka wyrażonej samodzielnie – bez wpływu osoby sprawującej nad nim opiekę.

Nasza Kancelaria Adwokacka w Szczecinie prowadzi sprawę, w której dziecko od ponad roku konsekwentnie odmawia kontaktów z drugim rodzicem, zaś rodzic, z którym dziecko mieszka nie jest w stanie nic na tę postawę poradzić. W przeszłości jeszcze przed wydaniem wspomnianego wyżej orzeczenia wobec rodzica zamieszkującego z dzieckiem sądy wydawały nakazy zapłaty. Obecnie istnieje możliwość obrony przed takim rozstrzygnięciem postępowania, jednakże nie oznacza to, że rodzic, który nie ma wpływu na dziecko może zachować bierność w sądzie, a wręcz przeciwnie. Adwokat rodzinny w Szczecinie dzięki odpowiedniej taktyce jest w stanie wykazać, że dziecko nie tylko odmawia spotkań z drugim rodzicem, ale również iż nie jest manipulowane przez rodzica i zachęcane do odmowy.

Postanowienie Trybunału Konstytucyjnego

W środowisku prawniczym istnieje przekonanie, że postanowienie Trybunału Konstytucyjnego wytrąciło oręż rodzicom, których prawo do kontaktów z dziećmi nie jest respektowane, a tym samym postępowanie prowadzące do egzekucji kontaktów z dziećmi utraciło swoje znaczenie, w szczególności drugi etap. Oczywiście nie oznacza to, że rodzic, który pragnie wyegzekwować ustalenia w przedmiocie kontaktów nie ma już przewagi, będzie musiał dążyć do udowodnienia, że opór dziecka przed spotkaniami wynika z postawy rodzica z nim zamieszkującego. Trybunał Konstytucyjny swoje rozstrzygnięcie tłumaczy podmiotowym postrzeganiem dziecka i jego prawa do samostanowienia. Z jednej strony w sytuacjach szczególnych, kiedy dziecko stawia silny opór przed kontaktami z drugim rodzicem, rodzic z którym zamieszkuje nie będzie karany za decyzje dziecka, na które nie ma wpływu.

Nasza Kancelaria Adwokacka w Szczecinie prowadzi sprawę, w której rodzic uprawniony do kontaktów po kilku latach spotkań, w tym noclegów, swoim postępowaniem sprawił, że dziecko nagle odmówiło jakichkolwiek spotkań i wyżej wymieniona sytuacja trwała przez kilka miesięcy. Z drugiej strony orzeczenie TK w wielu przypadkach może sprawić, że dziecko stanie się jeszcze większym narzędziem do walki z byłym partnerem i będzie częściej badane przez biegłych przedstawiających opinie w sądzie w zakresie stanu psycho emocjonalnego dziecka, co samo
w sobie stanowi dla niego duże przeżycie.

Niezależnie od sytuacji, w jakiej potrzebują Państwo pomocy prawnej adwokat rodzinny
w Szczecinie w mojej osobie służy radą i może reprezentować Państwa w postępowaniu sądowym.

Myśląc o tym kiedy sąd może dokonać ingerencji we władzę rodzicielską sprawowaną przez rodziców nad małoletnimi dziećmi, innymi słowy zainteresować się sposobem wychowania dzieci, intuicyjnie myślimy od sytuacji kiedy rodzice pozostają w rozłączeniu. W tym przypadku intuicja nie zawodzi, bo w przypadku rozwodu sąd automatycznie musi zaingerować i orzec kto będzie sprawował pieczę nad dzieckiem i w jakim zakresie. Podobnie w przypadku rozstania rodziców żyjących w związku partnerskim, również wtedy najprawdopodobniej prędzej czy później, a w sytuacji konfliktu prędzej, dojdzie do sądowych ustaleń w tym zakresie.

Kiedy sąd ingeruje w życie rodziny?

Sąd rodzinny ma obowiązek przyjrzeć się sytuacji rodzinnej konkretnego dziecka zawsze wtedy gdy dostanie sygnał, że dzieje się coś niepokojącego. Niepokojący stan dziecka, zaniedbanie w sferze edukacji, zdrowia, w tym także rozwoju jeśli istnieje podejrzenie, że rodzice nie podejmują w tej kwestii adekwatnych działań, nieodpowiednie warunki mieszkalne, mogą spowodować wszczęcie postępowania przez Sąd w przedmiocie władzy rodzicielskiej.

Sąd rodzinny zbada również czy dziecko ma należytą opiekę kiedy stanie się ono ofiarą przestępstwa, w szczególności ze strony rodziców. Przestępstwo nie musi polegać wyłącznie na stosowaniu względem dziecka przemocy fizycznej czy psychicznej, ale także na przykład narażenie na bezpośrednie niebezpieczeństwo utraty życia albo ciężkiego uszczerbku na zdrowiu. Należy liczyć się z zainteresowaniem sądu w aspekcie władzy rodzicielskiej także w sytuacji, gdy zachowanie dziecka wykazuje oznaki demoralizacji, skutkujące koniecznością zastosowania środków z ustawy o postępowaniu w sprawach nieletnich.

Kto może zawiadomić sąd?

Każdy. Każda osoba, którą zaniepokoi sytuacja dziecka jest wręcz zobowiązana do zawiadomienia o tym sądu rodzinnego. Należy szczególnie podkreślić, że zawiadomienie o nieprawidłowej sytuacji dziecka można złożyć anonimowo. Zawiadamiający musi mieć świadomość, że jego działanie nie może być powodowane chęcią na przykład dokuczenia rodzicowi / rodzicom, lecz powinno być oparte na faktycznym przekonaniu, iż sytuacja dziecka jest nieprawidłowa. W praktyce najczęściej sądy otrzymują zawiadomienia od placówek edukacyjnych, do których uczęszczają dzieci, poradni psychologiczno-pedagogicznych, miejskich / powiatowych ośrodków pomocy rodzinie, przychodni podstawowej opieki zdrowotnej, czy szpitali. Czasami zdarza się, że o niepokojącej sytuacji dziecka zawiadamiają inni członkowie rodziny, czy sąsiedzi.

Dość często sądy wszczynają sprawy dotyczące ograniczenia / pozbawienia władzy rodzicielskiej z urzędu, na przykład prowadząc sprawę o zobowiązanie do leczenia odwykowego w związku z uzależnieniem od alkoholu, czy leczenia psychiatrycznego, jeśli ustali, że pod opieką osoby, wobec której toczy się postępowanie znajduje się małoletni, czy na przykład prowadząc sprawę o eksmisję.

W jaki sposób sąd ingeruje we władzę rodzicielską?

Przede wszystkim sąd rodzinny musi faktycznie ustalić, czy sytuacja dziecka jest naprawdę nieprawidłowa. Jako adwokat rodzinny w Szczecinie prowadziłam sprawę w której zawiadomienie złożyła szkoła i okazało się ono pozbawione podstaw. Kiedy ingerencja sądu we władzę rodzicielską jest konieczna sąd ma wiele możliwości, aby przywrócić prawidłowe funkcjonowanie dziecka. Sąd może oddać dziecko pod pieczę drugiemu rodzicowi w sytuacji,

gdy rodzic, który do tej pory sprawował władzę rodzicielską nie daje gwarancji należytego jej wykonywania. Władzę rodzicielską drugiego rodzica sąd ogranicza, zawiesza, (w razie przemijającej przeszkody w jej wykonywaniu na przykład choroby, pobytu w zakładzie karnym), a nawet pozbawia władzy rodzicielskiej. Często spotykanym środkiem stosowanym przez sąd jest poddanie władzy rodzicielskiej stałemu nadzorowi kuratora sądowego, który składa sądowi regularne sprawozdania z sytuacji rodziny. Równie często sąd zobowiązuje rodziców lub rodzica do pracy z asystentem rodziny. Czasami dobro małoletniego wymaga uczęszczanie przez niego do placówki wsparcia dziennego, przygotowania zawodowego lub
innej sprawującej częściowo pieczę nad dziećmi.

Sąd może skierować rodziców na terapię rodzinną, czy określić jakie czynności nie mogą być przez nich wykonywane bez zezwolenia sądu. Najbardziej drastycznym środkiem jest umieszczenie dziecka w rodzinie zastępczej, rodzinnym domu dziecka, zakładzie opiekuńczo-leczniczym lub zakładzie rehabilitacji leczniczej. Należy pamiętać, że jeśli rodzic jest zdeterminowany do dokonania zmiany w swoim życiu i to uczyni, może z sukcesem zawalczyć o dziecko i przywrócenie pełnej władzy rodzicielskiej, co niejednokrotnie było udziałem prowadzonej przeze mnie kancelarii adwokackiej w Szczecinie.

Podjęcie decyzji o zakończeniu małżeństwa z reguły nie jest łatwe. Małżonek stojący przed wyborem dotyczącym losów związku powinien zdawać sobie sprawę ze wszystkich konsekwencji swojej decyzji nie tylko dlatego, żeby jeszcze raz dać partnerowi szansę, ale przede wszystkim po to, aby być przygotowanym na to jak bardzo zmieni się jego sytuacja prawna. Skutki prawne rozwodu mogą niekiedy zaskoczyć byłych małżonków.

Co zmieni się po rozwodzie?

Nazwisko

Małżonek, który zmienił nazwisko po ślubie może wrócić do poprzedniego , wystarczy że złoży oświadczenie w urzędzie stanu cywilnego w terminie 3 miesięcy od uprawomocnienia się wyroku rozwodowego. Jeżeli małżonek wyrazi wolę zmiany nazwiska już po upływie powyższego terminu, powinien zwrócić się do Kierownika urzędu stanu cywilnego z umotywowanym stanowiskiem dotyczącym zmiany. Organ wydaje wówczas w terminie 30 dni decyzję, od której przysługuje odwołanie. Adwokat rozwodowy w Szczecinie udzieli porady w jaki sposób dokonać tego samodzielnie, ponadto może wystąpić z takim wnioskiem bezpośrednio do Kierownika USC.

Majątek

Rozwód pociąga za sobą konsekwencje majątkowe. Jeśli formalnie zakończyłeś związek powinieneś dokonać podziału majątku wspólnego. Doświadczenie praktykujących prawników wskazuje, że najlepiej nie zwlekać z decyzjami dotyczącymi wspólnych nieruchomości, samochodów, środków zgromadzonych na rachunkach bankowych i w gotówce, papierów wartościowych, udziałów w spółkach i innych praw majątkowych. Nie warto odkładać na później tej decyzji, ponieważ upływ czasu potrafi skomplikować rzetelne rozliczenie, chociażby z tego względu, że przy dokonywaniu podziału oceniamy stan konkretnego składnika majątkowego na dzień orzeczenia rozwodu. Więcej szczegółów dotyczących, w jaki sposób dokonuje się podziału majątku wspólnego, znajduje się w artykule blogowym https://annaksen.pl/jak-przebiega-proces-podzialu-majatku-po-rozwodzie/.

Alimenty

Najczęściej Sąd orzeka o alimentach byłych małżonków względem siebie, w wyroku rozwodowym, jednak warto pamiętać, że istnieje możliwość wystąpienia z takim żądaniem także po zakończeniu procesu rozwodowego.

O tym kto może wystąpić o alimenty przesądza ustalenie Sądu poczynione w wyroku rozwodowym w kwestii winy. Jeśli jeden z małżonków został uznany za wyłącznie winnego rozkładu pożycia małżeńskiego, a sytuacja finansowa niewinnego małżonka uległa istotnemu pogorszeniu – małżonek, który nie przyczynił się do rozkładu małżeństwa może żądać alimentów od winnego małżonka. Alimenty służą wówczas zaspokojeniu usprawiedliwionych potrzeb osoby, która nie zawiniła, jednak z chwilą zawarcia przez nią nowego małżeństwa obowiązek ten wygasa.

Alimenty mogą zostać orzeczone także w sytuacji, gdy jeden z małżonków nie został uznany za wyłącznie winnego, czyli w sytuacji gdy Sąd uzna, że oboje małżonkowie przyczynili się do rozpadu związku albo Sąd nie orzekał o winie. Jeśli jeden z byłych małżonków popadł w niedostatek może żądać od drugiego alimentów odpowiadających jego usprawiedliwionym potrzebom adekwatnie do możliwości zarobkowych i majątkowych drugiego małżonka. W tym przypadku alimentów można domagać się w okresie 5 lat od uprawomocnienia się wyroku rozwodowego.

Dziedziczenie

Spadkobranie wchodzi w zakres spraw majątkowych, niemniej jednak warto szczególnie podkreślić, że jedną z konsekwencji rozwodu jest to, że byli małżonkowie nie dziedziczą po sobie z mocy ustawy. Rozwód nie pozbawia jednak każdego z byłych małżonków do uwzględnienia drugiego w testamencie.

Sprawy związane z dziećmi

Jeśli z małżeństwa pochodzą dzieci, które w chwili orzeczenia rozwodu były małoletnie, formalne zakończenie związku, nie oznacza braku konieczności kontaktowania się i styczności z byłym małżonkiem. O ile w wyroku rozwodowym Sąd ustala wszystkie kwestie związane z dziećmi, to jednak niewykluczone, że byli małżonkowie będą musieli stanąć ponownie przed Sądem i to nawet więcej niż jeden raz.

Powyższe wynika z możliwości wystąpienia na drogę sądową w sytuacji gdy zmieni się sytuacja byłych małżonków i ich dzieci. Wówczas Sąd może znów orzekać w przedmiocie władzy rodzicielskiej, ustalać miejsce zamieszkania dzieci, wysokości alimentów, wydawać postanowienia zastępujące zgodę drugiego z rodziców na przykład co do zabiegu medycznego dziecka.

Nasza Kancelaria Adwokacka w Szczecinie przeprowadzi Państwa przez proces rozwodowy, jak również zabezpieczy Państwa interesy po ustaniu małżeństwa. Adwokat rozwodowy zna specyfikę tego procesu, ale również tak zwanych postępowań okołorozwodowych.

Kiedy opadną emocje związane z rozwodem byli już małżonkowie stają przed kolejnym wyzwaniem
jakim jest podział majątku wspólnego. Słowo „wyzwanie” nie zostało użyte przypadkowo, ponieważ
bardzo często sprawy podziałowe bywają trudniejsze od rozwodu i potrafią budzić większe emocje niż
samo rozstanie.

Dysponując prawomocnym wyrokiem rozwodowym byli małżonkowie mogą podzielić majątek wspólny
w drodze porozumienia korzystając z pomocy notariusza, (jeśli jednym ze składników jest nieruchomość),
samodzielnie w drodze pisemnej umowy lub dokonać podziału przed sądem.

Udział w mająku wspólnym

Należy pamiętać, że zasadą jest udział w majątku wspólnym do 1/2, ale od tej zasady istnieją także
wyjątki. Przy dzieleniu składników majątkowych byli małżonkowie mogą ustalić inną proporcję np. 3/4
do 1/4, o ile jest między nimi zgoda. Jeśli nie ma szans na porozumienie w tej kwestii, a istnieją
przesłanki, czyli „ważne powody” do ustalenia tzw. nierównych udziałów – droga sądowa jest
nieunikniona. Ważne powody wynikają z zasad współżycia społecznego, czyli słuszności i ogólnie pojętej
„sprawiedliwości”.

Co to oznacza? Każdy z byłych małżonków może żądać, aby sąd ustalić udziały w majątku wspólnym z
uwzględnieniem stopnia, w jakim każdy z nich przyczynił się do powstania tego majątku. Trzeba
pamiętać, że ustalając wyżej opisane przyczynienie się, sąd uwzględnia także nakład osobistej pracy przy
wychowywaniu dzieci i we wspólnym gospodarstwie domowym.

Przykładowo jeśli małżonkowie ustalili, że jedno z nich pracuje zawodowo, a drugie z pracy rezygnuje
ponieważ wychowuje dzieci i dba o dom najprawdopodobniej sąd nie przychyli się do wniosku o
ustalenie nierównych udziałów. Jeśli jednak jeden z małżonków był uzależniony od hazardu i przez ten
nałóg tracił swoje dochody czy dochody małżonka lub wręcz wyprzedawał składniki majątkowe w tym celu
przez co majątek wspólny nie ulegał oczekiwanemu zwiększeniu, a nawet ulegał zmniejszeniu, są szanse
na ustalenie nierównych udziałów. W tym drugim przypadku niewątpliwie istnieją „ważne powody”, aby
ustalić nierówne udziały.

Wypada podkreślić, że już w trakcie postępowania rozwodowego dobrze jest uwzględnić możliwość
ustalenia nierównych udziałów w majątku wspólnym, co pozwoli odpowiednio rozłożyć akcenty w
pierwszym postępowaniu. Niewątpliwie w sytuacji konfliktu udział adwokata
w obydwóch postępowaniach jest pożądany i pozwoli na skuteczne zabezpieczenie interesów
reprezentowanej strony.

Co wchodzi w skład majątku wspólnego?

Według najpowszechniejszego ustroju majątkowego małżeńskiego, tj. ustawowego, w skład majątku
wspólnego wchodzą przedmioty majątkowe nabyte przez małżonków wspólnie lub przez jednego z nich
w trakcie trwania małżeństwa, (w tym także np. środki zgormadzone na tzw. OFE). Podziałowi podlegają
przedmioty będące we własności małżonków na moment rozwodu.

Powyższa ogólna zasada ogólna przewiduje wyjątki. W trakcie trwania małżeństwa każde
z małżonków może nabywać przedmioty majątkowe wyłącznie na swój majątek osobisty. W skład
majątku osobistego wchodzą np. przedmioty otrzymane w drodze darowizny, dziedziczenia, (o ile
darczyńca czy spadkodawca nie postanowili, że przedmiot ma stać się własnością obojga małżonków),
prawa autorskie i prawa pokrewne, przedmioty uzyskane jako nagroda za osobiste osiągnięcia jednego z
małżonków, (a więc wygrana w totolotka wejdzie wskład majątku wspólnego), itp.

Jak wygląda wniosek o podział majątku wspólnego?

Postępowanie toczy się przed sądem rejonowym właściwym dla miejsca położenia majątku w trybie
nieprocesowym. Jeden z byłych małżonków powinien złożyć wniosek o podział majątku wspólnego
pamiętając o tym, aby załączyć odpis prawomocnego wyroku rozwodowego. We wniosku należy wskazać
udziały w majątku wspólnym, wymienić składniki majątkowe, dowody na ich istnienie
i pochodzenie, (tj. że należą do majątku wspólnego, a nie osobistego), wskazać miejsce ich położenia,
wartość oraz sposób, w jaki ma nastąpić podział.

Każdy z byłych małżonków, a obecnych współwłaścicieli może żądać, żeby składnik majątku został
podzielony, o ile jest taka możliwość, (np. środki zgromadzone na rachunkach bankowych, podział
fizyczny działki) ze spłatami, czyli wyrównaniem wartości poszczególnych części lub bez spłat. Jeżeli
współwłaściciele nie chcą podziału albo nie można go dokonać, wówczas do sądu należy decyzja, który z
byłych małżonków otrzyma składnik majątkowy i dokona spłaty drugiego, (sąd ustala wysokość spłaty,
termin itp.).

Może się zdarzyć, że jedynym sposobem zniesienia współwłasności będzie sprzedaż
składnika majątkowego i podział kwoty uzyskanej ze sprzedaży, chociaż należy pamiętać, że ww. metoda
orzeczona przez sąd jest bardzo nieopłacalna, gdyż następuje w drodze licytacji komorniczej, a więc
poniżej wartości przedmiotu. Najważniejsze, żeby pamiętać, że w trakcie postępowania zawsze można
zmienić stanowisko, można też zawrzeć ugodę sprzedając rzecz na tzw. wolnym rynku, etc.

Czy sprawy o podział majątku są proste?

Oczywiste jest, że podział majątku komplikuje się bardziej kiedy jednym ze składników majątkowych
jest nieruchomość, na której zakup został zaciągnięty i jeszcze niespłacony przez byłych małżonków
kredyt hipoteczny. W ww. sytuacji nawet po zniesieniu współwłasności najprawdopodobniej byli
małżonkowie będą podlegali wspólnym rozliczeniom. Przy podziale majątku wspólnego rozliczane są
także kwestie nakładów z majątku osobistego na majątek wspólny i na odwrót, (np. remont wspólnego
mieszkania ze środków pochodzących ze sprzedaży działki wchodzącej w skład majątku osobistego, etc.).

Bardzo często dochodzenie roszczeń w sprawie majątkowej wspólnego wymaga skomplikowanego postępowania dowodowego w tym opinii biegłych sądowych. Mając na względzie doniosłość skutków prawnych i finansowych postępowania o podział majątku wspólnego, warto skorzystać z pomocy adwokata, który należycie oceni i podpowie najlepsze rozwiązanie dla reprezentowanej przez siebie strony. Nasza Kancelaria Adwokacka ze Szczecina świadczy usługi z zakresu spraw o podział majątku. Zapraszamy serdecznie do kontaktu.

Postępowanie o stwierdzenie nabycia spadku należy wszcząć kiedy został sporządzony testament,
(również notarialny jeśli z różnych względów nie jest możliwe uzyskanie poświadczenia dziedziczenia u
notarusza), lub kiedy zmarły nie pozostawił testamentu.

Postępowanie o stwierdzenie nabycia spadku można połączyć z jednoczesnym działem spadku, jednak
czasami spadkobiercy decydują o dokonaniu działu spadku później. Dział spadku stanowi kolejny krok po
uzyskaniu prawomocnego postanowienia o stwierdzeniu nabycia spadku.

W przypadku, gdy spadkodawcą jest osoba, co do której wiemy, że nie miała majątku, czy wręcz
podejrzewamy, iż pozostawiła długi, a spadek został odziedziczony z tzw. dobrodziejstwem inwentarza,
niezwykle ważne jest sporządzenie spisu inwentarza. Skorzystanie z pomocy adwokata w ww. sytuacjach
jest nieocenione i zabezpieczy interesy spadkobierców.

W jaki sposób można podzielić spadek?

Spadek, tj. tzw. masę spadkową, można podzielić w drodze porozumienia pomiędzy spadkobiercami, (w
przypadku nieruchomości wyłącznie notarialnie), a w przypadku gdy osiągnięcie konsensusu jest
niemożliwe – sądownie. Brak porozumienia nie jest rzadkością, gdyż często grono spadkobierców jest
liczne.

Jak wygląda sądowy dział spadku?

Postępowaniami o dział spadku zajmują się sądy rejonowe, bez względu na jego wartość, właściwe ze
względu na miejsce położenia majątku spadkowego. Postępowanie toczy się w trybie nieprocesowym.
Spadkobiercy powinni dążyć do ustalenia wszystkich składników majątkowych wchodzących
w skład spadku. Nie zawsze jest to łatwe z tego względu, że nie wszystkie składniki majątku zmarłego są
znane spadkobiercom, np. rachunki bankowe, na których zgromadzone są środki. Sądy rzadko wykazują
inicjatywę dowodową, jeśli nie ma dostatecznej przesłanki, np. że spadkodawca posiadał rachunek w
konkretnym banku, wówczas ważne jest sformułowanie wniosków dowodowych, które doprowadzą do
ujawnienia kont zmarłego. W tym postępowaniu powszechnie korzysta się z opinii biegłych.

Dział spadku jest prostszy od podziału majątku wspólnego o tyle, że udziały spadkobierców są już
ustalone w postanowieniu o stwierdzenie nabycia spadku, jednak nie oznacza to, iż postępowanie należy
do mało skomplikowanych. Należy zwrócić uwagę, że nierzadko wraz z działem spadku odbywa się
zniesienie współwłasności, tj. w postępowaniu bierze udział współwłaściciel, który nie jest spadkobiercą.
Ponadto w postępowaniu działowym rozliczeniu podlegają otrzymane przez spadkobierców od
spadkodawcy darowizny, zapisy, etc., co sprawia, że dział spadku często stanowi prawdziwe wyzwanie.

Kto otrzyma poszczególne składniki majątkowe spadku?

W przypadku działu spadku w drodze porozumienia o tym kto otrzyma poszczególne składniki
wchodzące w skład spadku decydują spadkobiercy. W postępowaniu sądowym decyzja należy do sądu,
jakkolwiek spadkobiercy przedstawiają sądowi swoje stanowiska, w których wskazują, jakie mają
preferencje w tym względzie.

Podobnie jak przy podziale majątku wspólnego sąd może podzielić konkretny składnik, (o ile podział jest
możliwy), może przyznać go na własność wybranemu spadkobiercy z obowiązkiem spłaty pozostałych
spadkobierców lub bez spłaty, postanowić o sprzedaży składnika i podziale kwoty pomiędzy
spadkobierców.

Niewątpliwie w postępowaniu o dział spadku, czy dział spadku ze zniesieniem współwłasności, warto
skorzystać z pomocy adwokata. Profesjonalny pełnomocnik zadba o właściwe sformułowanie roszczeń,
wniosków dowodowych, we właściwy sposób odniesie się do przeprowadzonych dowodów, np. z opinii
biegłych. Adwokat dopilnuje rozliczeń pomiędzy spadkobiercami mając na względzie np. dokonane za
życia darowizny, czy wyjątkowo wysokie wydatki pokryte przez spadkodawcę na wykształcenie
spadkobiercy, etc. Wreszcie, adwokat odpowiednio uargumentuje np. odroczenie spłat pomiędzy
spadkobiercami w związku z przyznaniem składnika majątkowego na własność. Jako kancelaria adwokacka ze Szczecina świadczymy fachową pomoc w zakresie spraw majątkowych.