Postępowanie o stwierdzenie nabycia spadku należy wszcząć kiedy został sporządzony testament,
(również notarialny jeśli z różnych względów nie jest możliwe uzyskanie poświadczenia dziedziczenia u
notarusza), lub kiedy zmarły nie pozostawił testamentu.
Postępowanie o stwierdzenie nabycia spadku można połączyć z jednoczesnym działem spadku, jednak
czasami spadkobiercy decydują o dokonaniu działu spadku później. Dział spadku stanowi kolejny krok po
uzyskaniu prawomocnego postanowienia o stwierdzeniu nabycia spadku.
W przypadku, gdy spadkodawcą jest osoba, co do której wiemy, że nie miała majątku, czy wręcz
podejrzewamy, iż pozostawiła długi, a spadek został odziedziczony z tzw. dobrodziejstwem inwentarza,
niezwykle ważne jest sporządzenie spisu inwentarza. Skorzystanie z pomocy adwokata w ww. sytuacjach
jest nieocenione i zabezpieczy interesy spadkobierców.
W jaki sposób można podzielić spadek?
Spadek, tj. tzw. masę spadkową, można podzielić w drodze porozumienia pomiędzy spadkobiercami, (w
przypadku nieruchomości wyłącznie notarialnie), a w przypadku gdy osiągnięcie konsensusu jest
niemożliwe – sądownie. Brak porozumienia nie jest rzadkością, gdyż często grono spadkobierców jest
liczne.
Jak wygląda sądowy dział spadku?
Postępowaniami o dział spadku zajmują się sądy rejonowe, bez względu na jego wartość, właściwe ze
względu na miejsce położenia majątku spadkowego. Postępowanie toczy się w trybie nieprocesowym.
Spadkobiercy powinni dążyć do ustalenia wszystkich składników majątkowych wchodzących
w skład spadku. Nie zawsze jest to łatwe z tego względu, że nie wszystkie składniki majątku zmarłego są
znane spadkobiercom, np. rachunki bankowe, na których zgromadzone są środki. Sądy rzadko wykazują
inicjatywę dowodową, jeśli nie ma dostatecznej przesłanki, np. że spadkodawca posiadał rachunek w
konkretnym banku, wówczas ważne jest sformułowanie wniosków dowodowych, które doprowadzą do
ujawnienia kont zmarłego. W tym postępowaniu powszechnie korzysta się z opinii biegłych.
Dział spadku jest prostszy od podziału majątku wspólnego o tyle, że udziały spadkobierców są już
ustalone w postanowieniu o stwierdzenie nabycia spadku, jednak nie oznacza to, iż postępowanie należy
do mało skomplikowanych. Należy zwrócić uwagę, że nierzadko wraz z działem spadku odbywa się
zniesienie współwłasności, tj. w postępowaniu bierze udział współwłaściciel, który nie jest spadkobiercą.
Ponadto w postępowaniu działowym rozliczeniu podlegają otrzymane przez spadkobierców od
spadkodawcy darowizny, zapisy, etc., co sprawia, że dział spadku często stanowi prawdziwe wyzwanie.
Kto otrzyma poszczególne składniki majątkowe spadku?
W przypadku działu spadku w drodze porozumienia o tym kto otrzyma poszczególne składniki
wchodzące w skład spadku decydują spadkobiercy. W postępowaniu sądowym decyzja należy do sądu,
jakkolwiek spadkobiercy przedstawiają sądowi swoje stanowiska, w których wskazują, jakie mają
preferencje w tym względzie.
Podobnie jak przy podziale majątku wspólnego sąd może podzielić konkretny składnik, (o ile podział jest
możliwy), może przyznać go na własność wybranemu spadkobiercy z obowiązkiem spłaty pozostałych
spadkobierców lub bez spłaty, postanowić o sprzedaży składnika i podziale kwoty pomiędzy
spadkobierców.
Niewątpliwie w postępowaniu o dział spadku, czy dział spadku ze zniesieniem współwłasności, warto
skorzystać z pomocy adwokata. Profesjonalny pełnomocnik zadba o właściwe sformułowanie roszczeń,
wniosków dowodowych, we właściwy sposób odniesie się do przeprowadzonych dowodów, np. z opinii
biegłych. Adwokat dopilnuje rozliczeń pomiędzy spadkobiercami mając na względzie np. dokonane za
życia darowizny, czy wyjątkowo wysokie wydatki pokryte przez spadkodawcę na wykształcenie
spadkobiercy, etc. Wreszcie, adwokat odpowiednio uargumentuje np. odroczenie spłat pomiędzy
spadkobiercami w związku z przyznaniem składnika majątkowego na własność. Jako kancelaria adwokacka ze Szczecina świadczymy fachową pomoc w zakresie spraw majątkowych.